ONZICHTBARE MENSEN

Leven op straat in Enschede

'Het is het eindpunt van de trein, bijna geen mens hoeft er te zijn, bijna geen hond gaat zover mee, Enschede'
(Willem Wilmink 1936-2003)


Waarom deze website? Dakloze mensen worden geweerd en geweigerd in onze maatschappij en dat moet stoppen. Met deze website geef ik deze onzichtbare buitenslapers een gezicht en vertel hun verhaal. Kort maar pakkend, zonder dingen mooier of lelijker te maken dan ze zijn. Net zo lang tot het geen onzichtbare mensen meer zijn.


Ik ben Frank Engelbertink en ben goed uit mijn dakloze bestaan gekomen door de juiste mensen te treffen maar voor velen is het nog lang niet zo ver. Alle foto's en verhalen zijn en worden gemaakt met uitdrukkelijke toestemming van betrokkenen. Als er vragen en of opmerkingen zijn neem dan contact op.

Nicola
 

geboren in Lecce, misschien wel één van de mooiste steden die ik ken, maar ook gelegen in de arme streek Puglia in de hak van de laars die Italië heet. Nicola vertrok op 13 jarige leeftijd met zijn ouders naar Duitsland omdat zijn vader daar kon werken en ze hadden het daar goed. Hij leerde de taal, maakte school af en ging aan het werk, een vast inkomen, een huis en een mooi leven.


Zijn ouders kwamen te overlijden en Nicola trok naar Nederland om daar te gaan werken. Dat ging niet zoals het moest gaan, en daarom nam hij zelf ontslag en toen ging het mis. Hij woonde op een kamer in Enschede en omdat hij altijd werkte en de ambtelijke wegen niet kende stond hij nergens ingeschreven en raakte dakloos. 


Sinds die tijd slaapt hij buiten en omdat hij geen binding heeft met Nederland is het moeilijk om een plek te vinden. Hij is terug geweest in Lecce maar dat lukte ook niet en keerde weer terug naar Enschede. Hij wil gewoon 1 ding, een huis, een adres zodat hij weer kan gaan leven. Nu overleeft hij in een tent in een park, leeft van statiegeld en soms een klusje.

Peppe

Peppe, 38 jaar en dakloos in Enschede, Peppe komt uit een naburig dorp en was werkzaam als stratenmaker. Hij leerde een meisje kennen, werd jong vader en ging samenwonen. Huisje, boompje, beestje en daar werkte hij dag en nacht voor, 

Hij werkte zoveel, hij dacht dat dat zo hoorde, tot er iets mis ging en drank en drugs hem op de been hielden en zijn partner hem naar een dokter stuurde. Hij kwam thuis te zitten en drank, drugs en verveling deden de rest. Relatie ging uit, huis moest worden verkocht en Peppe kon terecht bij een verslavingskliniek in Hengelo. Dit trok hij niet en na een aantal aanvaringen raakte hij dat dak ook kwijt in mei '25. 

Hier begint het "kastje naar de muur" gedonder, de plaats waar hij vandaan komt valt onder centrumgemeente Almelo en de kliniek waar hij 7 maanden ingeschreven stond valt onder centrumgemeente Enschede. Deze wijzen naar elkaar als het gaat om hulp en aanvraag briefadres. Dit is eigenlijk vreemd want sinds 1 januari 2022 zijn daarvoor door de staat richtlijnen gemaakt die duidelijk aangeven dat een gemeente wettelijk verplicht is om iemand in te schrijven op een briefadres. 

Hij slaapt nu op wisselende plekken in de stad, heeft last van toevallen en tinnitus en zit overdag in de inloop of ergens buiten.

In mijn gesprek met Peppe vroeg ik wat hij nodig had en het antwoord was even treffend als simpel namelijk, rust en een thuis zodat hij weer kan denken aan een toekomst, het contact met ouders en zoon kan herstellen en misschien als alles lukt weer onderdeel worden van ons.

Hanno

Hij ontvluchtte Duitsland omdat hij zich er niet meer thuis durfde te voelen. Ooit opgeleid bij Opel als automonteur maar door allerlei problemen in familiaire kring moest hij weg en kwam via omwegen door Zwitserland, Italië en Oostenrijk in Enschede terecht. Altijd met een glimlach en altijd met zijn rugzak. 

De glimlach verhult veel ellende en er zijn maar weinig mensen met wie hij een gesprek aanknoopt. Hij heeft het geprobeerd bij Emmaus maar kon de groepsdruk niet aan en hij wil eigenlijk gewoon een rustige plek waar hij gewoon Hanno kan zijn.

Wat er zich in zijn verleden heeft afgespeeld doet er niet toe maar hij kan niet terug naar Duitsand omdat hij niet wil dat als hij daar iets koopt, er een minimaal deel van dat geld naar de belastingen gaat en op die manier bij zijn ouders terechtkomt, zo diep kan verdriet zitten.

Nu is hij weer even in Enschede om straks weer verder te trekken naar andere landen, alles behalve Duitsland. Ik gun Hanno de rust die ieder mens verdient, de rust van een sleutel in je zak, de rust om thuis te komen. Dus gewoon een huis.

Jodi

Hij vluchtte 32 jaar geleden vanuit West Afrika naar Europa omdat er daar voor hem door de oorlog geen toekomst meer was. Na veel omzwervingen kwam hij in Enschede terecht. Hier probeerde hij met status een nieuwe toekomst op te bouwen. Hij vond werk, kreeg een relatie, kreeg kinderen en had een mooi leven, alleen de Nederlandse nationaliteit wilde maar niet lukken. 

Ik sprak hem in mei van dit jaar toen de nachtopvang sloot in één van de inlopen die onze stad kent. Verdrietig want weer geen verlenging maar wel de boodschap dat hij terug moest naar het land dat hij toen verliet om hier een toekomst te gaan bouwen. 

Vanmorgen zag ik hem weer in de stad en met zijn mooie lach vertelde hij dat hij nog steeds buiten sliep, overal en nergens. In de paar maanden waarin ik hem niet zag is hij een paar jaar ouder geworden. 

Hij wil gewoon een eigen plek.

Een plek waar hij zijn vrienden en kinderen kan ontvangen, een plek waar hij echt een toekomst kan krijgen, een plek die zijn THUIS is.

Uiteraard heeft Jodi me toestemming gegeven om de foto en het verhaal te plaatsen.

Bart

Bart en ik kennen elkaar al een tijdje, hij kwam bij de Kortdurende Opvang van het Leger des Heils wonen toen ik daar als ervaringsdeskundige werkte. Bart is een uiterst intelligent man, universitair opgeleid, afgestudeerd in Nederlands Recht. Bart is net als ik zoon, vader (we hebben beiden een dochter) en broer maar het contact met zijn familie is moeilijk door zijn alcoholgebruik. Wij delen een gemeenschappelijke liefde voor Italië en onze ontmoetingen beginnen ook altijd in het Italiaans en met een omhelzing.

Bart is momenteel dakloos omdat hij zich niet wil conformeren aan de regels die gesteld worden in de opvang en slaapt dus nu op straat. De periode dat Bart buiten overleeft duurt nu al meer dan een jaar. Hij brak een paar maanden geleden zijn heup en kwam daardoor in het ziekenhuis terecht. Hij mocht een periode revalideren op de Veluwe bij het Leger des Heils maar slaapt nu weer buiten overal en nergens in Enschede.  De laatste keer dat ik hem zag vroeg hij me hoe het kon, nu hij buiten moest slapen omdat de nachtopvang gesloten is van mei tot en met september. Hij zei dat hij, overal waar hij gaat liggen om tot rust te komen, wordt weggestuurd. 'Ik kan niet binnen en ik mag niet buiten slapen' waren zijn woorden en ik heb er geen antwoord op. 

In mijn stad - waar niemand buiten zou hoeven slapen - moeten mensen dus buiten slapen. Ik hoor vaak dat Bart niets wil, eigenwijs is, nergens aan mee wil werken. Mijn vraag is of er ooit gevraagd is wat hij eigenlijk wel zou willen? Hoe hij het ziet, als wat hij zou willen daadwerkelijk gaat gebeuren? Is er ooit iemand geweest die met hem heeft gepraat als gelijke? En zorgt dat deze man een plek krijgt waar hij mag zijn wie hij is? 
Geef deze man een thuis.